Eenzaam
Ik ben op bezoek bij een meneer. Hij is al behoorlijk op leeftijd, en heeft wat gezondheidsproblemen. Als ik binnenkom maak ik kennis met de huishoudelijk medewerker, ze is net bezig het huis schoon te maken. Ik loop naar de woonkamer, ga zitten en bespreek het een en ander met meneer. Als ik weer wegga wordt er aangebeld, “dat zal de warme maaltijd zijn”, zegt meneer. Hij schuifelt achter zijn rollator naar de voordeur. De huishoudelijk medewerker had het ook gehoord, doet vast de deur open en zegt opgewekt: “Zo, u heeft het er maar druk mee!”
Meneer zegt hierop: “Ja, maar het is lang niet alle dagen zo druk als vandaag.” De huishoudelijk medewerker en ik knikken instemmend. Ja, dat is natuurlijk ook zo. Als je ouder bent en ieder heeft zijn eigen leven, dan is het soms eenzaam in je eigen huis. Je kinderen komen misschien wel langs, maar hoe vaak? En als je geen kinderen hebt, op wie leun je dan? Als je mobiliteit en gezondheid vermindert dan wordt je cirkel vanzelf kleiner.
Het kan ook maar net de beleving zijn van iemand: een andere vrouw waar ik regelmatig kom heeft dementie, en klaagt steen en been over haar eenzaamheid. “Uren, dagen, zit ik hier maar! Niemand komt langs.” Met de casemanager besprak ik later haar situatie: ze gaat twee dagen naar de dagbesteding, er komt minimaal twee keer per dag thuiszorg langs en ook heeft ze nog thuisbegeleiding (iemand komt dan langs om bijvoorbeeld boodschappen te doen, koffie te drinken of een activiteit te ondernemen). Vanaf ons gezichtspunt is ze zeker niet eenzaam, maar zo ervaart ze het wel. Natuurlijk speelt de dementie hierbij een rol, maar hoe vervelend is dat? Het idee te hebben dat je maar voor je raam zit naar buiten te staren, weg zit te kwijnen.
Wat vaak tegen me gezegd wordt door ouderen die op mijn spreekuur komen is: “geniet er maar van!”. Ze bedoelen daarmee: de jeugdigheid, midden in het leven staan, de reuring die het heeft. Het gezinsleven, het werkende leven waar je je in bevindt. Het is misschien druk en vermoeiend, maar de andere kant is dat aan het einde van je leven niet altijd alles op rolletjes verloopt. Misschien word je later wel eenzaam, met weinig naasten, met weinig activiteiten. Terugkijkend op het leven, achter het raam van je woonkamer. Je kan gaan puzzelen, lezen of gaan koken voor jezelf, maar op wie er in je leven blijft heb je niet altijd grip op. Was er maar een manier om te beseffen dat je in de beste tijd van je leven leeft, op het moment zelf.