Overlijden

Genoeg oude mensen waar ik bij denk, na een visite, “dit is denk ik de laatste keer dat ik je zie.” In de letterlijke zin, dat de dood niet lang op zich zal laten wachten. Soms compleet misplaatst (als in, iemand is nog ‘goed’, ik zie geen voortekenen), maar blijkt later toch juist te zijn, en andere keren is het duidelijk dat iemand in de laatste levensfase zit. 

Andere keren is het onverwachts. Een tijd terug nog, een jong iemand, zomaar ineens. Ik had hem een paar weken terug nog op mijn spreekuur gezien. Ik had medicatie veranderd, hij was gemotiveerd om dingen te veranderen, en ineens was hij er niet meer.

De assistente kwam naar me toe en vertelde het, dat hij gevonden was, in zijn huis. “Hij kwam toch ook op jouw spreekuur?” 

“Ohja, jeetje, die kende ik inderdaad”, zei ik. 

Het blijft raar. Ook al is het soms maar kort, het contact, en soms al jaren, het wegvallen van iemand, ook een patiënt, raakt me altijd. Het leven kan zomaar ineens ophouden. Niet alleen voor mensen die (onzichtbaar) ziek zijn, voor iedereen. Je wordt weer even met de neus op de feiten gedrukt. Leven met de dag is zo belangrijk. 

Gezond zijn is geen keuze; het is niet alsof je op een dag wakker wordt en kiest voor een chronische ziekte. Zo werkt het niet. Er zijn genoeg mensen die denken dat anderen kiezen voor diabetes, bijvoorbeeld, en wel wat meer zelfbeheersing kunnen gebruiken. Ik denk dat dat een illusie is. Natuurlijk heb je invloed op bepaalde zaken en is leefstijl een van de belangrijkere dingen bij bepaalde aandoeningen, maar dat betekent niet dat genen een enorme invloed hebben. En laten we wel wezen, daar weten we nog veel te weinig van. Anders hadden we al die genen allang aan of uit gezet om ook 95 te worden zoals die ene buurvrouw, die nog zelf haar boodschappen doet en zonder rollator loopt.