Afwijken van het protocol

Allebei zaten ze te huilen in mijn spreekkamer. “Dit was helemaal niet de bedoeling!”, zei hij. Zij veegde snikkend haar tranen weg van onder haar bril met de tissue die ik gegeven had. Twee compleet verschillende patiënten die op dezelfde dag bij mij in de spreekkamer onverwacht emotioneel werden. 

Als de zorgverzekeraar achter me had gezeten had ik vast een tik op de vingers gekregen, want dit was natuurlijk compleet inefficiënt. Ze kwamen beiden voor een reguliere controle, ik besloot ruimte te geven aan de emoties die er waren. 

Hij, net herstellende van Covid, was geraakt door het feit dat ik vroeg naar het verhaal erachter, en hij vertelde dat zijn familie meermaals gebeld was om afscheid te komen nemen, omdat ze niet wisten of hij het zou gaan redden. Hij had er niks van meegekregen op dat moment, maar erna was het des te heftiger. 

Zij had net haar partner naar het verpleeghuis moeten brengen. Haar omgeving zei dat het ‘zo niet langer ging’, en ze voelde zich haast genoodzaakt om in te gaan op de adviezen. Het voelde voor haar niet als te zwaar, alsof het niet meer ging. En nu zat ze alleen thuis, en haar partner in het verpleeghuis. Waar ze overigens bijna elke dag een aantal uur te vinden was, want mantelzorger blijf je, ook als je partner opgenomen is. 

Het enige wat ik deed was luisteren naar hun verhaal, de ruimte geven voor de emoties. Als laatste heb ik voor de vorm een bloeddruk gemeten, maar die was bij beiden natuurlijk te hoog, door alle emoties. Volgens mij liep ik ook wat uit in mijn spreekuur, door al het gepraat.

Ik merk dat ik hoe langer ik hier werk, patiënten zich echt aan me hechten. Een tijd terug, toen ik nog de opleiding deed tot praktijkondersteuner vroeg een patiënt ongerust aan me: “Maar loop je dan stage? Je gaat toch niet weg straks??”

Ik vind het fijn om te merken dat je in een soms korte tijd zo’n goede band opbouwt met ze. Hoe ze hun ziel bloot leggen, niet bang zijn. Het voelt vanzelfsprekend om daarop in te gaan, en even wat minder aandacht te besteden aan die bloeddruk of de diabetes. Ja, die bloeddruk zal vast hoog zijn na zo’n emotioneel gesprek. Over een paar weekjes nog een keer meten. Zo is het leven, dat kan gebeuren.

Het belangrijkste vind ik dat de patiënt zich gehoord voelt bij mij, dat er ruimte is geweest voor emoties en vragen. We weten allebei dat ik geen antwoord heb op de meeste vragen, of een oplossing. Dat doet er niet toe. Ruimte om even je ei kwijt te kunnen is veel belangrijker.

Ik vraag me toch altijd af in mijn achterhoofd wat een medewerker van de zorgverzekeraar van had gevonden als hij of zij stiekem mee kon kijken. Snappen zij werkelijk wat zorg verlenen is?